هزینه یابی دور عمر (Life Cycle Costing)

منظور از دوره عمر یک محصول، فاصله زمانی بین طرح نیاز و ایده تا پایان دوره استفاده از محصول (و بر کناری یا انهدام آن) است. فعالیت هایی که نوعا در این فاصله زمانی صورت می گیرد. عبارتند از:

• شناسایی نیاز مصرف کننده
• تحقیق و توسعه (تحلیل بازار، مطالعات امکانسنجی، طراحی مفهومی،طراحی اولیه، طراحی تفصیلی، نمونه سازی)
• تولید(مهندسی کارخانه، مهندسی ساخت، تامین ، تولید، کنترل تولید، کنترل کیفیت)
• استفاده از محصول(نگهداری و تعمیرات، قطعات یدکی، خدمات)
• برکناری و انهدام محصول(جمع آوری ، بازیافت)

هزینه دوره عمر، تا حد زیادی وابسته به تصمیماتی است که در مراحل اولیه چرخه عمر اتخاذ شده اند. به عنوان مثال بیش از 50% هزینه عمر یک محصول، متاثر از تصمیماتی است که در مرحله طراحی مفهومی انجام می شوند.

همچنین هزینه های مراحل مختلف دوره عمر، با یکدیدگر مرتبط اند. بنابراین در بررسی ابعاد اقتصادی یک محصول، باید هزنه دوره عمر آن را به صورت یکپارچه مدنظر داشت.

سیستم ها ومحصولات زیادی، طراحی و تولید شده اند که هزینه کل دوره عمر آنها کمتر مورد توجه بوده است. همه هزینه های دوره عمر محصول (بخصوص هزینه های مربوط به عملیات وپشتیبانی) مشهود نیستند. اگر کل هزینه های مرتبط با یک محصول را به صورت یک کوه یخ تصور کنیم، هزینه های اکتساب وتملک مشهودتر از سایر هزینه ها هستند. در شکل زیر هزینه هایی که در دوره عمر محصولات که عمدتا نظر نگرفته شده است مشخص می شود